نقشمایه های ایرانی

مقدمه کتاب نقشمایه های ایرانی

پنقشمایۀ ساده و پرمعنی وصف ساده «نقشمایه» دشوار است. چکیده و بی پیرایه نقش زدن، موجز و مجرد جوهر وجود را شکل دادن، همانا رسیدن به بیان سادۀ نقشمایه است. و البته نقشمایه نه به معنی جزئی از کل بلکه به معنی از کل به جزء رسیدن جزئی که تمام صفات و خصوصیات کل را داراست. در حیطۀ هنرهای تجسمی، هنگامی که می کوشیم نقشمایه را تعریف کنیم، مطلوب چنان است که «پُرمعنی» از پُرگویی پالایش یابد تا به مرز نقش مجردِ کامل و روشن برسد. و طبیعی است که هنرمند برای صیقل دادنِ چهرۀ سنگ تا به حال آینه در آید به عوامل بسیاری از جمله استعداد، آگاهی و تحصیل، صبر و تحمل، و رنج فراوان نیاز دارد؛ و سر لوحۀ همۀ این عوامل عشق و علاقه و ایمان به زیبایی نهفته در دل سنگ است. بی گمان نقشمایه های اصیل چنین پدید آمده اند.

   در این کتاب تلاش بر آن بوده تا در حد امکان گوشه ای از دقت و توجه هنرمندان ایرانی در دوره های مختلف تاریخ که سعی در ساده کردن مفاهيم والا داشته اند و حاصل ذوق و سلیقه و هنر آ­ن­ها در طی سالیان متمادی به صورت شکل­هایی ساده و پرمایه در دفتر تاریخ هنر به یادگار مانده است، بازسازی و سامان دهی شود. با مطالعه هزاران نقش که متأسفانه در ادوار مختلف به دلایل گوناگون دچار ضایعات و درهم ریختگی­های متعدد شده اند، تعدادی بازسازی، دوباره سازی و یا عیناً آورده شده است. سرانجام، شکل گیری کتاب با توجه به تاریخ ترسیم نقش و نگارها و رعایت تقدم و تأخر زمانی در سه بخش موضوعی صورت گرفته است: ۱. نقش­های تزئینی با فُرم بسته؛ ۲. نقش­های ملهم از جانداران؛ و ۳. نقش­های تزئینیِ گسترش پذیر. کتاب 1000 نقوش تزئینی از بهترین کتب نقوش در طراحی لباس هستش.

 کتاب نقشمایه های ایرانی

   شاید سخنی گزاف نباشد که در اینجا واژۀ «تزئینی» صرفاً به عادتِ مرسوم آمده است؛ و درست تر آن است که بگوییم همۀ این نقش­ها که نام «تزئینی» بر خود گرفته اند براستی بیان حس و حالِ از بند رها شدۀهنرمندانی است وارسته که اصولا مفهوم زینت و زینت آراییِ صرف جایی در ذهنیتِ آن­ها نداشته است. و یا گفته شده است که محدودیت­های خاصی که در شبیه سازی در ایران اِعمال می شده صورتگران را به راه ساده کردن و یا خلاصه کردن و هندسی کردن نقش­ها کشانده است. این نظر از جهتی در خور اعتنا است. اما جهت دیگری نیز که شاید بتوان آن را علت العللِ پرداختن همچو نقش­های شگفت انگیز دانست وجود دارد. یعنی اعتقاد جدّیِ شخص صورتگر به معنی - چیزی که او همواره از آن یاری گرفته و حاصل نقش­هایی است که در کمال خلوص و بدون هیچ گونه تكلًف و افزون گویی، پیام تجسمی شان را بیان می کنند. کتاب هندسه نقوش هم از کتب خوب نقوش در طراحی لباس است.

خرید اینترنتی کتاب نقشمایه های ایرانی

   اکنون نقشمایه­ ها ارزش می یابند، و در هر کجا که باشند و در هر دورۀ تاریخی که شکل گرفته باشند، می توان اصل را از بدل بازشناخت: کاشی کاری، قالیبافی، نمای ساختمان­ها، ظروف سفالی و فلزی، منسوجات، ابزارهای علمی، و بالاخره در حاشیه و متن و روی جلد هزاران هزار جلد کتاب نفیس. مسلم است که این کتاب حاوی همه نقشمایه­های بجا مانده در طول تاریخ ما نیست. اختصاری است در حد ظرفيت يك کتاب و با هدف توجه به ارزشهای نقشمایه­ها و سرانجام تعظیمی در قابل نقش آفرینان با نام و گمنام آن­ها. شاید که، و باشد که، خصلت مروّت و ارج نهادن به هنر هنرمندان پایدار بماند و این مختصر هنرمندان و محققانِ حال و آینده را سودمند افتد. و نکتۀ آخر اینکه در تهیه و تنظیم کتاب حاضر سعی بر آن شده است تا حد امکان هريك از نقشمایه های ترسیم شده با ذکر منبع و مأخذِ موثق بیاید و در ترسیم دوبارۀ آنها اصل امانتداری و برابری با اصل رعایت شود. کتاب نقش و نگارهای ایرانی را نیز بخوانید.